Vào thời điểm này, bưởi Phúc Trạch đang vào thời kỳ chín rộ.
Song hành cùng với thu hoạch, người trồng bưởi tại Hà Tĩnh đang chú trọng áp dụng các biện pháp chăm sóc cây sau một chu kỳ ra hoa, đậu quả để giúp cho cây bưởi nhanh chóng phục hồi. Điều này càng có ý nghĩa quan trọng đối với các cây bưởi đầu dòng, là những cây được chọn để cung cấp mắt ghép cho sản xuất giống bưởi, giúp duy trì phát triển bền vững thương hiệu bưởi Phúc Trạch.
Những ngày này, gia đình bà Bạch Thị Phương ở xã Hương Thủy, huyện Hương Khê đang tiến hành thu tỉa bưởi quả. Mặc dù năm nay thời tiết khắc nghiệt, hạn xảy ra nhưng nhờ chăm sóc tốt nên vườn bưởi 50 gốc của bà cho năng suất cao. Đặc biệt, cũng như những năm trước cây bưởi đầu dòng của gia đình luôn cho năng suất vượt trội.
Một cây bưởi Phúc Trạch đầu dòng.
Song song với thu hoạch, gia đình bà đang được Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh hướng dẫn chăm sóc sau thu hoạch để cây phát triển tốt cho vụ sau. Là người trồng bưởi đã nhiều năm, bà Phương hiểu rằng, cây bưởi nếu được chăm sóc tốt, nhất là giai đoạn sau thu hoạch thì sức sống của cây cũng sẽ bền bỉ hơn, sức chống chịu với dịch bệnh cũng như biến đổi khí hậu tốt hơn nhiều và vụ tiếp theo sẽ cho năng suất cao, đối với cây bưởi đầu dòng thì việc làm này được thực hiện càng sớm càng tốt.
Tuy nhiên, việc chăm sóc cây bưởi sau thu hoạch của bà Phương cũng như những người dân trồng bưởi khác nếu không có sự hướng dẫn một cách bài bản, khoa học từ ngành chuyên môn thì sẽ khó mang lại kết quả như mong muốn.
Đối với cây bưởi, khi trải qua một thời kì dài tích lũy dinh dưỡng để nuôi trái, cây sẽ bị yếu đi rất nhiều. Sức đề kháng của cây trước tác động của ngoại cảnh giảm. Trong khi đó, việc thu hoạch trái sẽ để lại những vết cắt, gây tổn thương, tạo thuận lợi cho các mầm bệnh tấn công. Do đó, vấn đề chăm sóc cây bưởi ngay sau khi thu hoạch sẽ giúp cây bưởi phục hồi nhanh, tạo đà cho cả quá trình phát triển cho tới khi thu hoạch vụ tiếp theo.
Vì thế, công tác chăm sóc, phục hồi cây bưởi được ngành Nông nghiệp tỉnh quan tâm, hướng dẫn tới bà con thông qua các lớp tập huấn kỹ thuật, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, người dân trồng bưởi sẽ nhanh chóng nắm bắt được.
Năm nay bưởi Phúc Trạch ở Hương Khê lại được mùa.
Bà Bạch Thị Phương chia sẻ: “Được cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh tập huấn, thời gian này, mặc dù đang vào mùa thu hoạch rộ bưởi Phúc Trạch nhưng đồng thời gia đình tôi cũng tranh thủ chăm sóc cây bưởi luôn. Từ việc cắt bỏ cành khô, cành sâu bệnh, dọn dẹp vườn, bồi đất, bón phân... đều được cán bộ Trung tâm cầm tay chỉ việc nên chúng tôi rất yên tâm. Đặc biệt đối với cây đầu dòng, chúng tôi được hướng dẫn nên thu hoạch dứt điểm, không thu hoạch kéo dài để tiến hành chăm sóc giúp cho cây nhanh phát lộc, để sớm có mắt ghép cung cấp cho việc nhân giống”.
Ông Ngô Văn Tân, Chủ tịch UBND xã Hương Thủy, huyện Hương Khê cho biết: Xã Hương Thủy có gần 200 ha bưởi Phúc Trạch, trong đó 160 ha đang trong chu kỳ cho thu hoạch. Trên địa bàn xã có 4 cây được công nhận cây đầu dòng. Nhờ áp dụng khoa học kỹ thuật, cải tiến hình thức tổ chức sản xuất nên dù nắng hạn kéo dài nhưng năm nay bưởi Phúc Trạch vẫn đạt năng suất cao. Hiện xã đang tập trung chỉ đạo bà con ở những vùng thấp trũng hay bị ngập lụt khẩn trương thu hoạch sớm và tiến hành tổ chức tập huấn cho người dân về chăm sóc cây bưởi sau thu hoạch theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.
Chăm sóc bưởi Phúc Trạch.
Hiện toàn huyện Hương Khê có 40 cây bưởi được công nhận cây đầu dòng. Đây là những cây có năng suất, chất lượng cao và ổn định, tính chống chịu sâu bệnh tốt hơn hẳn các cây khác trong quần thể một giống. Từ những cây đầu dòng trên, các nhà chuyên môn sẽ tạo mắt ghép hoặc cành chiết để nghiên cứu và đồng thời sản xuất ra cây giống có chất lượng cao, từ đó phát triển nhân rộng cây bưởi Phúc Trạch.
Do đó, việc chăm sóc cây bưởi sau thu hoạch nói chung, chăm sóc cây bưởi đầu dòng nói riêng rất được Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh quan tâm, hướng dẫn cho người dân thực hiện. Đây là khâu tác động đầu tiên khi bước vào vụ mới để cây bưởi đủ sức phát triển cho quả nhiều, chất lượng quả ngon.
Việc kết hợp vừa thu hoạch, vừa chăm sóc, sẽ góp phần làm tăng khả năng phục hồi vườn cây sau một chu kỳ sản xuất. Từ đó sẽ tăng khả năng ra hoa, đậu quả những năm tới, nhất là đối với cây bưởi đầu dòng. Bởi đây là nguồn cung cấp mắt gép cho sản xuất cây giống đạt chất lượng cao, duy trì uy tín thương hiệu bưởi Phúc Trạch.
Nguyễn Hoàn